Paano mo magagamit ang Paghahambing sa Pagpapaunlad ng Panitikan sa Kabisayaan?
Share
Paano mo magagamit ang Paghahambing sa Pagpapaunlad ng Panitikan sa Kabisayaan?
Sign Up to our social questions and Answers Engine to ask questions, answer people’s questions, and connect with other people.
Login to our social questions & Answers Engine to ask questions answer people’s questions & connect with other people.
Verified answer
Answer:
Ang West Visayas ay itinalagang Rehiyon 6. Ang lingua franca nito ay Hiligaynon, ngunit hindi alam ng marami, mas maraming nagsasalita ng Kinaray-a kaysa sa Hiligaynon. Ang Kinaray-a sa maraming pagkakaiba-iba nito ay sinasalita sa lahat ng Antique, lahat ng mga katimugang bayan na baybayin at mga gitnang bayan ng Iloilo, at lahat ng mga bayan at bukirin ng Capiz. Ang Aklanon, gayun din sa iba`t ibang bersiyon nito, ay sinasalita sa lahat ng mga lalawigan ng Aklan.
Nakalulungkot, karaniwang pinagsama ng mga tao ang mga wikang ito bilang Hiligaynon. Mas masahol pa, ang Kinaray-a at Aklanon ay may label na bilang mga dayalekto, na parang hindi nila kayang ipahayag ang pinakamahusay sa isip at puso ng kanilang mga gumagamit.
Ang Wika ng Ina
Ang wikang ina ng Kanlurang Bisaya ay ang Kinaray-a. Malamang na ito ang wika ng sampung datu ng Bornean na pinaniniwalaang ninuno ng mga West Visayan na naitala sa epiko ng Maragtas at Panay. Ang sampung maharlika ay nakuha umano ang isla ng Aninipay (ang sinaunang pangalan ng Panay) mula sa pinuno ng Ati na si Marikudo kapalit ng isang gora ng ginto at isang kuwintas na dumampi sa lupa.
Ang Hiligaynon ay umunlad sa pamamagitan ng mga Tsino ng Molo, Iloilo's Chinatown. Ito ay isang maagang halimbawa kung paano gumagana ang kolonyal na kaisipan at kung paano maaaring hugis ng kapangyarihang pang-ekonomiya at pangkultura ang wika ng kapangyarihan. Ang mga katutubo ay nagsalita ng Kinaray-a ngunit sa halip na pilitin ang mga Intsik na kontrolado ang komersyo upang makabisado ang wika ng lugar, ang mga katutubo ang tumanggap ng mga kakulangan sa wika ng mga dayuhan. Sa gayon ang r in wara (wala o zero), daraga (batang babae), harigi (post), uring (uling), parigos (maliligo), atbp ay naging wala, dalaga, haligi, uling, paligos, atbp.
Habang ang Hiligaynon ay naging isang wika ng mga piling tao, nawala sa posisyon at dignidad ang Kinaray-a bilang wikang ina. Ito ay naiugnay sa maruming manggagawa ng mga bukid at kabundukan, ng bulgar at walang pinag-aralan, ng muchacha at ng sakada.
Samantala, bumuo din ang Aklanon mula sa Kinaray-a nang walang akulturasyon ng Tsino. Ang pinaka-kakaibang aspeto ng wika ay ang galing sa tunog / l / tunog nito. Ang tinaguriang normal sa Aklan, ulo (ulo), balay (bahay), dalaga (dalaga), atbp. Ay tinutugtog kasama ang dulo ng dila na dumadampi sa itaas na ngipin — Akean, ueo, baeay, daeaga, atbp. Doon ay mga salitang mayroong normal / l /, ngunit ang mga Aklanon lamang ang nakakaalam sa kanila. Ang Hiligaynon bala (ang Tagalog at Cebuano ba) ay baea, ngunit ang bala ay bala, hindi baea. Ang kabisera ng lalawigan ay Kalibo, hindi Kaeibo, at may mga bayan tulad ng Balete, hindi Baeete, at Malinao, hindi Maeinao.
Ang paliwanag ng katutubong para dito ay si Datu Bangkaya, ang Bornean na naglalaan para sa kanyang teritoryo sa kasalukuyang lalawigan ng Aklan, ay may depekto sa pagsasalita. Siya ay may isang maikling dila, at siya ay lumaya. Upang ang kanilang pinuno ay hindi makaramdam ng abnormal sa kanyang pagsasalita, ginaya ng kanyang mga tagasunod ang kanyang mangling ng / l / tunog.
Explanation: